
همه چیز درباره کسب و کار B2C
فهرست مطالب
اصطلاح کسب و کار با مصرف کننده (B2C) به فرآیند فروش مستقیم محصولات و خدمات تولیدکنندگان و تامینکنندگان به مصرف کنندگان نهایی گفته میشود. بیشتر شرکتهایی که محصولات و خدمات خود را مستقیماً به مصرفکنندگان میفروشند را میتوان به عنوان شرکتهای B2C نام برد.
اصطلاح B2C در اواخر دهه 1990 و موقع انفجار و شیوع خرید اینترنتی مردم از خرده فروشان آنلاین مورد استفاده قرار گرفت و محبوبیت بی نظیری پیدا کرد.
به عنوان یک مدل تجاری، مدل کسب و کار با مصرف کننده (B2C) و مدل کسب و کار با کسب و کار(B2B)، که به تجارت بین دو یا چند کسب و کار اشاره دارد، تفاوتهای زیادی دارد.
درک مدل تجاری B2C
مدل تجاری کسب و کار با مصرف کننده (B2C) از محبوبترین و مشهورترین مدلهای فروش در دنیا است. ایده B2C اولین بار توسط مایکل آلدریچ، که از تلویزیون به عنوان رسانه اصلی خود برای ارتباط با مشتریان استفاده میکرد، و در سال 1979 مورد استفاده قرار گرفت.
اصطلاح B2C به طور سنتی به خرید در مراکز خرید، غذا خوردن در رستورانها، تماشای فیلم در سینماها و مواردی از این قبیل اشاره میکرد. با این حال، ظهور اینترنت یک کانال تجاری کاملا جدید در قالب تجارت الکترونیک یا فروش کالاها و خدمات از طریق اینترنت برای این کسب و کارها ایجاد کرد.
اگرچه بسیاری از شرکتهای B2C سنتی به دلیل کاهش علاقه سرمایه گذاران در بخش تجارت آفلاین و کم شدن شدن بودجه سرمایه گذاراران ریسکپذیر از هم فروپاشیدند، کسب و کارهایی مانند آمازون از این تغییر شکل جان سالم به در بردند و از آن زمان به موفقیتهای چشمگیری رسیدند.
هر کسب و کاری که به فروش B2C متکی باشد، باید اطمینان حاصل کند که ارتباط او با مشتریان به نحوی است که میتواند آنها را دوباره به فروشگاه خود برگرداند. به همین دلیل، برخلاف مدل تجاری B2B که فعالیتهای بازاریابی آن برای نشان دادن ارزش یک محصول یا سرویس انجام می شود، کسب و کارهای B2C باید از المانهای تاثیرگذار احساسی در بازاریابی خود برای جلب مشتریان استفاده کنند.
ویترین فروشگاههای سنتی B2C در مقابل فروشندگان اینترنتی
به طور سنتی، بسیاری از تولید کنندگان محصولات خود را به خردهفروشانی با یک فروشگاه فیزیکی میفروختند. خرده فروشان هم از اندک افزایش قیمتی که روی قیمت پرداختیشان به تولیدکننده اعمال میشد، کسب سود میکردند. اما این روش به محض ظهور اینترنت تغییر کرد. با رواج اینترنت، مشاغل جدیدی به وجود آمد که وعده فروش مستقیم محصولات به مصرف کنندگان را میداد. بنابراین دست واسطهها و خرده فروشان از این زنجیره قطع میشد و قیمتها پایین نگه داشته میشد. در اوج رونق اینترنت در دهه 1990، مشاغل برای تضمین حضورشان در فضای وب تلاش بسیار زیادی کردند. در آن زمان بسیاری از خردهفروشان مجبور شدند کسب و کار خود را تعطیل کنند و از دنیای دلالی خداحافظی کنند.
دههها پس از انقلاب اینترنت، شرکتهای B2C آنلاین با حضور در فضای وب همچنان بر رقبای سنتی خود تسلط کامل دارند. شرکت هایی مانند آمازون و eBay بازماندههای رونق اولیه تجارت الکترونیک هستند. آنها موفقیتهای اولیه خود را در راستای تبدیل شدن به اخلالگران صنعتی گسترش دادند.
مدل تجاری B2C در دنیای دیجیتال
به طور معمول پنج نوع مدل کسب و کار B2C وجود دارد که اکثر شرکتهای آنلاین از آنها برای هدف قرار دادن مصرف کنندگان استفاده می کنند:
1- فروشندگان مستقیم. این رایج ترین مدلی است که در آن مردم کالا را به طور مستقیم از خردهفروشان آنلاین خریداری میکنند. این کسب و کارها شامل تولیدکنندگان، مشاغل کوچک یا نسخههای آنلاین هایپرمارکتهایی میباشد که محصولات تولیدکنندگان مختلف را میفروشند. سایتهایی مانند دیجیکالا و تیمچه در این گروه قرار میگیرند.
2- واسطههای آنلاین. این رابطها یا دلالان در واقع مالک محصولات یا خدماتی نیستند که تولیدکنندگان ارائه میدهند. سایتهایی مانند “ترب” در این گروه قرار می گیرند.
3- کسب و کارهای مبتنی بر تبلیغات. این مدل کسب و کارها برای جلب بازدیدکنندگان از محتوای رایگان استفاده میکند و پس از ورود بازدیدکنندگان، هزینه محتوای خود را از طریق نشان دادن تبلیغات به آنها و از تبلیغدهندگان دریافت میکنند. معمولا حجم بالایی از ترافیک وب برای تبلیغات استفاده میشود تا کالاها و خدمات دیگر کسب و کارها را به فروش برساند. سایت های رسانهای و پرترافیک مانند ورزش3، یکی از این موارد است.
4- کسب و کارهای اجتماع محور. سایت هایی مانند فیس بوک که جوامع آنلاین را بر اساس علایق مشترک گرد هم میآورند، به بازاریابان و تولیدکنندگان کمک میکنند محصولات خود را به طور مستقیم به مصرف کنندگان هدف خود معرفی کنند. این وبسایتها تبلیغات را بر اساس مشخصات فردی و موقعیت جغرافیایی کاربران هدف قرار می دهند.
5- کسب و کارهای مبتنی بر هزینه اشتراک. سایتهایی مانند فیلیمو، نماوا و آیقصه، برای این که اجازه دسترسی به محتوای خود را بدهند از مشتریان هزینهای را تحت عنوان “حق عضویت” از آنها دریافت میکنند. این سایتها همچنین ممکن است تعدادی محتوای رایگان اما محدود نیز به مخاطبان ارائه دهند.
کسب و کارهای B2C و بازار موبایل
دههها پس از رونق تجارت الکترونیکی، شرکتهای B2C همچنان به دنبال یک بازار رو به رشد هستند: بازار موبایل. با رشد سالانه اپلیکیشنهای تلفن هوشمند و ترافیک اینترنت، شرکتهای B2C توجه خود را بر کاربران تلفن همراه معطوف کردهاند و از این فناوری محبوب حداکثر بهره را میبرند.
در اوایل سال 2010 شرکتهای B2C، با همان سرعت و تکاپویی که دهه قبل به دنبال ایجاد وبسایت بودند، به سمت توسعه برنامههای تلفن همراه رفتند. به طور خلاصه، موفقیت در یک مدل B2C بر تکامل مداوم با اتکا به نظرات، نیازها و خواستههای مصرف کنندگان است.
کسب و کار B2C در برابر کسب و کار B2B
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، مدل کسب و کار با مصرف کننده با مدل کسب و کار با کسب و کار متفاوت است. در حالی که مصرف کنندگان محصولات را برای استفاده شخصی خود می خرند، صاحبان مشاغل محصولات را برای استفاده در کسب و کارهای خود خریداری میکنند. خریدهای بزرگ، مانند تجهیزات اداری، معمولاً نیاز به تایید مدیران موفق آن کسب و کار دارد. این موضوع باعث پیچیدگی خرید یک کسب و کار از کسب و کار دیگر میشود.
در مدل تجاری B2C، ساختارهای قیمت گذاری نیز با مدل B2B متفاوت است. در کسب و کار B2C، مصرفکنندگان معمولا همان قیمتی که تولیدکننده اعلام کرده است را برای محصولات میپردازند. با این حال در کسب و کارهای B2B، لزوما قیمتهای فروشگاههای مختلف برای یک محصول مشخص لزوما یکسان نیستند. صاحبان مشاغل معمولا برای خرید یک محصول تمایل به مذاکره در مورد قیمت و شرایط پرداخت آن دارند. برای مطالعه بیشتر به مقاله تفاوت b2b و b2c مراجعه کنید.
سخن پایانی
مشاغل B2C، جامعه هدف متفاوت و بسیار بزرگتری برای بازاریابی دارند. برای مثال همه مردم دنیا به غذا نیاز دارند و این باعث میشود تا یک رستوران جامعه هدف بسیار بزرگتری نسبت به یک تولیدکننده لولههای ضدزنگ مناسب برای استفاده در زیر دریا داشته باشد. اما همین مسئله هم چالشهای زیادی به همراه دارد. وجود رقبای متعدد باعث میشود تا فقط کسب و کارهایی که از خلاقیت و تواناییهای خود به نحو احسن استفاده میکنند بتوانند به موفقیتهای بزرگی دست پیدا کنند.

یاشار ظروفی مدیر محتوا